İçindekiler |
---|
6222 SAYILI KANUNA GÖRE ŞİKE VE TEŞVİK PRİMİ SUÇU |
Şike |
Teşvik Primi |
Ortak Hükümler |
Sporda şiddet ve düzensizliğin önlenmesi adına pek çok ulusal düzenlemeler yapılmış olup, bu düzenlemelerden ilki 5149 sayılı Spor Müsabakalarında Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun olup, bu kanun genel olarak olayları TCK ilgili maddesine atıf yaparak ve TFF iç talimat ve düzenlemelerinden yararlanarak çözmekteydi.
Bu kanunun etkili olmadığı anlaşıldığından, 2011 yılında 6222 sayılı Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun yürürlüğe girmiş olup, bu kanunun en önemli değişlikleri; müsabaka alaın ve spor alanı kavramları genişletilmiş ve değiştirilmiş, elektronik bilet uygulaması yürürlüğe girmiş, şike ve teşvik primi suç olarak kanuna eklenmiştir.
Şike ve teşvik primi suçu, 6222 sayılı kanun ile suç olarak eklenmiş olup, ilk olarak 5 yıldan 12 yıla bir ceza öngörülmekteyken kanun değişikliği ile 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar hapis cezası öngörülmüştür. 6222 sayılı kanunda 11.maddede düzenlenmiştir.
Şike
Kanuni tanıma göre şike; belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla bir başkasına kazanç veya sair menfaat temin edilmesidir.
Suçun tarafları; maddi menfaat temin eden ve menfaat temin edilen kişilerdir. Menfaat temin edilen kişi de müşterek fail olarak cezalandırılır. Şike anlaşmasının varlığını bilen ve anlaşma doğrultusunda müsabakanın sonuçlanmasına katkıda da bulunan kişiler de müşterek fail olarak sorumludurlar.
Bir müsabaka öncesinde Kazanç veya sair menfaat temini hususunda anlaşmaya varılmış ancak müsabaka beklenilen şekilde sonuçlanmamışsa da suç tamamlanmış olmaktadır. Bu suçun tamamlanması için anlaşma teklifi yapılması ve kazanç veya sair menfaat hususunda anlaşmaya varılmış olması yeterlidir. Şike teklifi yapılmış ancak anlaşma sağlanmamışsa suç teşebbüs aşamasında kalmıştır. Bu sebeple teşebbüse ilişkin hükümler uygulanır.
Suçun nitelikli halleri kanunda belirtilmiş olup, şu şekildedir:
a) Suçun; kamu görevinin sağladığı güven veya nüfuzun kötüye kullanılması suretiyle işlenmesi,
b) Federasyon veya spor kulüpleri ile spor alanında faaliyet gösteren tüzel kişilerin, genel kurul ve yönetim kurulu başkan veya üyeleri, teknik veya idari yöneticiler ile kulüplerin ve sporcuların menajerleri veya temsilciliğini yapan kişiler tarafından işlenmesi,
c) Suç işlemek amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi
ç) Bahis oyunlarının sonuçlarını etkilemek amacıyla işlenmesi halleri suçun nitelikli halleri olup, bu durumda verilecek ceza yarı oranında arttırılır.
Teşvik Primi
Teşvik primi bir müsabakada kendi lehlerine olacak şekilde bir takımın başarılı olmasını sağlayacak şekilde, koşula bağlı (puan alınması, maçın kazanılması vs.) menfaat sağlanmasıdır. Şikede başarısızlık karşılığında menfaat sağlanmaktayken, teşvik priminde başarı koşulunda menfaat sağlanmaktadır.
Kanuna göre teşvik primi verilmesi veya vaat edilmesi halinde verilecek ceza 11.maddede verilecek cezanın yarı oranda indirilmesiyle öngörülmektedir.
Bu madde hükümleri; Milli takımlara veya milli sporculara başarılı olmalarını sağlamak amacıyla veya Spor kulüpleri tarafından kendi takım oyuncularına veya teknik heyetine müsabakada başarılı olabilmelerini sağlamak amacıyla, prim verilmesi veya vaadinde bulunulması halinde uygulanmaz.
Suçun spor kulüplerinin veya sair bir tüzel kişinin yararına işlenmesi halinde, ayrıca bunlara, şike veya teşvik primi miktarı kadar idari para cezası verilir. Ancak, verilecek idari para cezasının miktarı yüzbin Türk Lirasından az olamaz.
Bu suça ilişkin özel bir Etkin Pişmanlık maddesi düzenlenmiş olup, müsabaka yapılmadan önce suçun ortaya çıkmasını sağlayan kişiye ceza verilmez.
Ortak Hükümler
Her iki suçla ilgili olarak 5271 sayılı CMK’nın 231.maddesine göre hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilemez; verilen hapis cezası seçenek yaptırımlara çevrilemez ve ertelenemez.
Her iki suçun, bir suç işleme kararının icrası kapsamında değişik zamanlarda birden fazla işlenmesi halinde, bunlardan en ağır cezayı gerektiren fiilden dolayı verilecek ceza dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılarak tek cezaya hükmolunur.
Her iki suçla ilgili olarak cezaya mahkûmiyet halinde, kişi hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 53. maddesi hükümlerine göre, spor kulüplerinin, federasyonların, bünyesinde sportif faaliyetler icra edilen tüzel kişilerin yönetim ve denetim organlarında görev yapmaktan yasaklanmasına hükmolunur.
Her iki suça ilgili olarak CMK m.135 gereği iletişimin tespiti, dinlenmesi ve kayda alınması kararı verilebilir.