1.Giriş
Geçtiğimiz günlerde Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’nun bahis oynayan hakemler açıklaması gündemi sarsarken, bu durum ligimizin adil yönetildiğine dair bir kuşku oluşturmuştur. Bu konuda sadece etik ihlali değil pek çok hukuki müeyyide de bulunmaktadır.
2.Hukuki Değerlendirme
Hakemlerin bahis oynaması hususuna ilişkin düzenlemeler; hem TFF Disiplin Talimatı hem de 6222 sayılı Sporda Şiddetin ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanunda düzenlenmektedir. 6222 sayılı Kanun kapsamından yargılanacağı için ayrıca TCK kapsamında Görevi Kötüye Kullanma ve Görevi İhmal suçundan yargılama olmamaktadır.
2.1. TFF Disiplin Talimatı
TFF Disiplin Talimatı’nın bu konuda ilgili maddeleri m.56 Müsabaka Sonucunu Etkilemek ve m.57 Bahis maddeleridir. Bu maddelerin ilgili bölümleri şu şekildedir:
m.56 Müsabaka Sonucunu Etkilemek
Müsabakanın sonucunu veya sürecini hukuka veya spor ahlakına aykırı şekilde etkilemek yasaktır. Teşvik primi verilmesi de bu kapsamdadır.
Yukarıda belirtilen ihlalleri gerçekleştiren kişilere sürekli hak mahrumiyeti cezası verilir.
m.57 Bahis
Bu Talimat kapsamındaki kişilerin;
Futbol müsabakaları ve/veya futbolla ilgili herhangi bir aktivite üzerine, doğrudan ya da dolaylı bahis ve benzeri şans oyunları oynamaları yasaktır.
Aksine hareket eden kişiler, üç aydan bir yıla kadar müsabakalardan men veya hak mahrumiyeti cezası ile cezalandırılır.
Burada eğer ki hakem kendi yönettiği maça bahis oynamışsa m.56 gereği, başka bir maça bahis oynamışsa m.57 gereği disiplin cezası alacaklardır.Anılan madde hükümleri boyunca bu ihlalleri gerçekleştirenlerin en az 90 gün hak mahrumiyeti alacağından, hakemlik lisansı iptal edilecektir.
2.2. 6222 sayılı Kanun
Eğer ki bir hakem, kendi yönettiği maça bahis oynamamışsa herhangi bir yargılama geçirmeyecektir. Ancak kendi yönettiği maça bahis oynayan hakem; Bahis Oyunlarının Sonucunu Etkilemek Amacıyla Şike suçunu işlemiş olur.
m.11 Şike ve Teşvik Primi
Belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla bir başkasına kazanç veya sair menfaat temin eden kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Suçun;
…
ç) Bahis oyunlarının sonuçlarını etkilemek amacıyla,
işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
3.Sonuç
Spor hukuku, yalnızca saha içi düzeni değil, aynı zamanda kamu güvenini koruyan bir alandır. Hakemlerin bahis faaliyetlerinde bulunması, bu güvenin temelini sarsar.
Bu nedenle:
- TFF’nin düzenli etik denetim sistemleri kurması,
- Hakemlerin mali şeffaflık beyanı vermesi,
- Bahis suçlarına ilişkin disiplin talimatlarının güncellenmesi,
- ve ihlallerde cezai süreçlerin hızla işletilmesi gerekmektedir.
Battal Hukuk Bürosu olarak görüşümüz; sporun temizliği ve hukukun üstünlüğü, yalnızca cezalandırma yoluyla değil, önleyici hukuk mekanizmaları ve şeffaf yönetişim ilkeleriyle sağlanabilir.
Hakemlerin bahis oynaması olgusu, sporun adalet ilkesine yöneltilmiş ciddi bir tehdittir.
Hukuki ve kurumsal anlamda etkin yaptırımların uygulanması; yalnızca mevcut krizi çözmekle kalmayacak, Türk futbolunun geleceği açısından da sistemik bir güven tesis edecektir.
