İçindekiler |
---|
İşçinin Kıdem Tazminatı kazabileceği Haller |
İşveren Tarafından İş Kanunu m.25/II Dışında Fesih |
İşçinin İK m.24 Gereği İş Akdini Feshi |
Muvazzaf Askerlik Nedeniyle Fesih |
Emeklilik veya Toptan Ödeme Almak Amacıyla Fesih |
İşçinin Ölümü Halinde |
Haberler 30.11.2023 21:38 | Son Güncelleme 03.12.2023 12:19 | Okunma Süresi 14 Dakika
İşçinin Kıdem Tazminatı kazabileceği Haller
Kıdem tazminatı bir işçinin yasada belirtilen çalışma süresini tamamlaması ve yasada sayılan hallerle iş akdinin son bulması halinde işçinin hak kazandığı ücret ve çalışma yılı dikkate alınarak hesaplanan paradır.
İşçinin kıdem tazminatı kazanabilmesi için en az bir yıllık çalışması bulunmalıdır. Bir yıl emredici hüküm olup, işverenin haksız şekilde bir yıldan az bir zaman kala yaptığı fesih, olayın özelliklerine göre dürüstlük kuralına aykırılık oluşturabilir ve işçiye kıdem tazminatı hakkı doğurabilir.
Kıdem tazminatının ikinci koşulu iş akdinin belirli nedenlerle son bulmasıdır. Bu nedenler şu şekildedir:
1-İşveren Tarafından İş Kanunu m.25/II Dışında Fesih
İş Kanunu m.25/II maddesi işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı maddesi olup, bu maddeye dayanılarak yapılan fesihte işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Davada bu maddenin ispat yükü işverene aittir.
İş Kanunu m.25/II maddesi dışında yapılan tüm fesihlerde işçi kıdem tazminatına hak kazanır.
Gene belirli süreli iş sözleşmelerinde belirli sürenin sonunda işçi kıdem tazminatına hak kazanamaz. Ancak objektif bir neden olmadan zincirleme iş akdi yapılması halinde belirli süreli sözleşmenin belirsiz süreli sözleşmeye döndüğü kabul edilmektedir.
2-İşçinin İK m.24 Gereği İş Akdini Feshi
İşçinin sağlık nedenlerine, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeniyle, zorlayıcı nedenlere dayanarak iş akdini feshi halinde kıdem tazminatı hakkı bakidir.
3-Muvazzaf Askerlik Nedeniyle Fesih
Muvazaf askerlik nedeniyle yapılan iş akdinin feshi halinde işçiye kıdem tazminatı ödenir. İş akdinin askerlik süresince askıya alınması halinde iş akdinin feshi söz konusu olmadığından, kıdem tazminatına hak kazanılmamaktadır.
4-Emeklilik veya Toptan Ödeme Almak Amacıyla Fesih
Kıdem tazminatı hakkı doğması için iş akdinin feshi yeterli olmayıp, Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurulduğunun belgelenmesi zorunludur.
5-Kadın İşçinin Evlenme Nedeniyle Sözleşmeyi Feshi
Kadın işçi, evlendiği tarihten itibaren bir yıl içinde kendi arzusu ile iş akdini sona erdirdiğinde kıdem tazminatı hakkı olacağı kanunla öngörülmüş olup, bu haktan yararlanabilmek için kadın işçinin ilk evliliği olması zorunluluğu yoktur.
Sırf kıdem tazminatı alabilmek için boşanıp, tekrar evlenme kanuna karşı hile sayılıp, hukuken korunmaz.Evlenerek kıdem tazminatı alan kişinin başka bir işe girmesi hakkın kötüye kullanımı olarak değerlendirilmez.
6-İşçinin Ölümü Halinde
Bu durumda kıdem tazminatı işçinin yasal mirasçılarına ödenmektedir. Kendi kusurlu davranışı ile ölümüne sebep olan işçinin bu davranışı aynı zamanda, işveren için haklı fesih sebebi arasında yer alıyorsa, mirasçılar kıdem tazminatına hak kazanamamaktadır.